Nie wiem, panowie, dlaczego twierdzicie, że pianka poliuretanowa tłumi 9 GHz sygnał radarowy? Macie jakąś wiedzę na temat? Nie zauważyliście, że większość anten radarowych obudowana jest laminatową osłoną diaelektryczną, która w niczym im nie przeszkadza?
Problem małej łodzi z echem radarowym nie polega na tym, że jej powierzchnia odbicia jest za mała a reflektor radarowy miałby powodować jej zwiększenie czy ulepszenie. Za pomocą normalnego trzycentymetrowego radaru okrętowego można śledzić nawet ptaki siedzące na powierzchni morza, nie mówiąc już o pontonach, łodziach czy polach lodowych (które są po prostu wodą a dają echo jak lotniskowiec  . Pod warunkiem, że statek płynie wolno a zakres radaru jest ustawiony na możliwie najmniejszy. Czyli bardzo wąska wiązka jest skierowana na jak najmniejszy obszar z jak największą mocą na jednostkę powierzchni. Jeżeli zwiększymy zasięg to zwiększymy omiataną powierzchnię w postępie geometrycznym. Aby utrzymać siłę sygnału na rozsądnym poziomie omiatana przestrzeń nie będzie miała kształtu spłaszczonego walca tylko torusa o R1 równym deklarowanej mocy urządzenia i zasięgu wynikajacym z odległosci do horyzontu (bo wiązka radarowa rozchodzi się prostoliniowo) 2 pierwiastek z H, gdzie H jest wysokością instalacji anteny nad poziomem morza i R2, wewnętrznym promieniu torusa zależnym wprost od ustawionego zasięgu radaru. Im większy zasięg tym promień R2 dłuższy i bardziej odległy od statku, przy czym wielkość R2 jest też funkcją wysokości obserwowanego obiektu ponad poziom morza. Wewnętrzna ściana torusa jest silnie pochylona w kierunku anteny radarowej, tym silniej im ustawiony zasięg jest większy.
Cechą wyróżniającą echo na ekranie radaru jest tzw. track, który jest wielokrotnie od niego większy i wprost proporcjonalny do swojej prędkości, zależy też od częstotliwości próbkowania czyli od ustawionego zasięgu. Im zasięg większy a prędkość echa mniejsza, tym track jest mniej okazały.
Teraz tak, statki pływają, powiedzmy, z prędkością 15 węzłów a anteny radarów maja zainstalowane na wysokości dwudziestu metrów. Zatem zasięg radaru jest tam ustawiony na dziesięć mil co daje w rzeczywistości ogląd do przodu na mil piętnaście i pięć za rufę (powiedzmy) . Dla małej łodzi jest istotne, że jej powierzchnia odbicia, nawet z dziesięcioma reflektorami radarowymi, jest za mała by na większych odległościach jej echo było większe od normalnie obcinanych zakłóceń. Jej szansa na zauważenie zaczyna się blisko wewnętrznej granicy omiatanego torusa i jest wprost zależna od wysokości echa ponad poziomem morza. Innymi słowy, powierzchnia odbicia małej łodzi (tak samo jak i reflektora radarowego) jest zbyt mała by by mogła być wykryta z dużej odległości, a zbyt nisko nad wodą położona by była wykryta z małej, zanim znajdzie się w kącie martwym urządzenia. Zatem jedyną szansą na dostrzeżenie przez standardowo ustawiony radar jest wyniesienie echa jak najwyżej nad powierzchnię morza. Tak naprawdę wysokość jest znacznie ważniejsza niż powierzchnia czynna odbicia takiego reflektora. Reflektor radarowy nie powiększa i nie ulepsza echa radarowego małej łodzi. Wyniesiony w górę jest po prostu jakby - echem zastępczym, lepiej widocznym bo wyżej umieszczonym.
Małe echo na ekranie radaru to tylko połowa sukcesu, ponieważ jachty żaglowe są w stosunku do statku bardzo wolne to nie dają prawie żadnego traku. Widać je w postaci podobnego do zakłócenia, małego punkcika. Szybka motorówka, dająca równie słabe echo, jednak pozostawiająca wyraźny track jest tutaj w znacznie lepszej sytuacji. Do tego współczesny radar jest zapełniony różnymi znacznikami z systemu AIS, może być tez mapa elektroniczną, szanse na zauważenie małego echa, żadne. Ale należy się starać. Reflektor "klasyczny" różni się od tubowego głównie (oprócz konstrukcji) charakterystyką dawanego odbicia. Klasyczny ma pole odbicia w postaci wydłużonych listków z licznymi punktami martwymi, w których nie daje odbicia. Tubowy ma charakterystykę zbliżoną do okręgu i oczywiście mniejsza powierzchnie odbicia przy tej samej powierzchni co klasyczny, wynika to wprost z jego budowy i jest rekompensowane lepsza charakterystyką.
Żaden reflektor radarowy nie spełni swojego zadania jeżeli będzie zbyt nisko zainstalowany, powinien być zakładany na topie masztu, inne instalacje wynikaja z nieznajomości zasady jego działania.
Jedynym pewnym sposobem zaistnienia małej łodzi na ekranie radaru jest albo transponder radarowy (który jest normalnie urzadzeniem do wzywania pomocy) albo prawidłowo na łódce zainstalowany AIS. Prawidłowo to znaczy, że antena GPSa nisko nad pokładem a antena nadajnika VHF na topie masztu, inne instalacje, niestety powszechne, powodują, że znacznik AISu jachtu jest na statkach równie słabo widziany jak i normalne jego echo.
Sorry za zbyt moze długi i skomplikowany wykład, ale skoro od tego ma zalezeć Twoje życie, to moze warto przeczytać.
Pozdrowienia - Jarek Czyszek
|
a nawet ktoś sugerował mi, abym pytał nauczyciela fizyki... bo pianka i tak totalnie odbicie wytłumi.