Wszyscy myślą, że potrafię pisać tylko o regulaminach.
Czas zadać kłam i zająć się czymś poważnym.
Wczorajszy wykład kpt. Zbierajewskiego o astronawigacji był bardzo dobry. Myślę, że zachęcił wiele osób, aby wziąć sekstant (choćby na razie plastikowy kupiony u Jacka) na najbliższy rejs i poćwiczyć. Czy zamiast 4-tego GPSa? Niekoniecznie. Może po to, aby popatrzeć w gwiazdy? Może ponownie rozbudzić pasje porzuconą w liceum? I zobaczyć gdzie jest Saturn czy inny Orion?
Wykład wyjaśniał zawiłości astronomii w sposób taki, że prościej się nie da. Tym niemniej wymaga trochę dodawań i nie bójmy się powiedzieć - odejmowań! Trzeba interpolować a nawet liczyć przeróżne poprawki. I na stolikach przy drzwiach szanty od 2100 zagłuszyły może niektóre z tych interpolacji?
Jeśli czytasz dotąd cały czas moją wypowiedź to znaczy, że jest to dla Ciebie. I w dodatku mam dobrą wiadomość dla ostatniego stolika: jest program AlmSun 2.0., który rozwiązuje problem poprawek.
Jak to działa? Najlepiej na przykładzie z książki "Podręcznik astro w wersji 'idiotenproof' ".
Wśród wielu rzeczy, których normalny żeglarz w życiu nie zrozumie jest klawisz NAV.
To nawigacja dla żeglarzy (że w sensie: astronawigacja).
Co by tu wybrać? Może księżyc, bo obliczenia są bardziej skomplikowane niż dla słońca.
Mamy menu rozwijalne. No to wybierajmy:
Obiekt: MOON
Krawędź: dolna
Wysokość zmierzona: 27 45 0
Wysokość obserwatora: 3,5m.
Temperatura: 10
Ciśnienie: 1013
Data: 1980-08-22
Czas: 20:42:15 UT
I nawet na moim netbook'u z wolnym procesorem w ułamku sekundy mam wyniki po prawej stronie:
Dec S 19 30 6
GHA 354 34 3
A teraz hit!
Nie ma w książce pozycji zliczonej to wpiszę cokolwiek np.:
51 30 7
0 0 0
I od razu mam wynik:
A (azymut) 174 32 6
Odległość 597 0 Mm
Szybko. Prosto. Bez wysiłku.
Ale zamiast księżyca mogę wybrać:
STARS
VEGA
Gdy nie zmienię innych danych to wynik jest taki:
Dec 38 46 2
SHA 80 55 5
GHA 281 51 9
A 189 48 0
odległość -2966 9 Mm.
Zamiast Vegi mógłby wybrać jakąkolwiek z 57 gwiazd nawigacyjnych (czyli takich, że teoretycznie widać je gołym okiem i opłacało się zrobić dla nich almanachy).
A właśnie? Czy Vega jest teraz widoczna? Na to tez najdziemy odpowiedź. I w dodatku na jakim jest azymucie i jakiej wysokości. Czy nie korci Was od razu aby wziąć kompas i poszukać czy dojrzymy ją?
A wracając do przykładu z księżycem. GHA zgadza się idealnie a deklinacja na ostatniej pozycji ma 7 zamiast 6. Ale jak mówi kapitan - ocean to nie apteka. I błąd pomijamy.
A właśnie! Gdybyście chcieli używać innego programu niż AlmSun to weźcie jakiś nawet stary almanach i porównajcie dane książkowe i programu. Inne (zwłaszcza darmowe) programy korzystają z uproszczonych algorytmów i mają spore błędy. Przetestujcie też w podobny sposób AlmSun.
Co jeszcze ciekawego dla żeglarzy? Można wybrać z dużej bazy miast/portów miejsce lub podać współrzędne aby mieć wschody/zachody słońca/księzyca. Jest też świt i zmierzch cywilny, żeglarski i astronomiczny. Że nie wiecie co to zmierzch żeglarski? Ja też nie wiedziałem ale wikipedia i google wyjaśniają nie takie rzeczy.
Jest baza świąt i nawet chyba imienin. Można wybrać różne strefy czasowe.
Czy wiecie, że nie zawsze jest to +/- 1,2,3,4...
Bo np. Wenezuela ma -4,5.
Można obliczyć białe noce. I już wiem, że 15 lipca w Bodo nie będzie już pełnej białej nocy. Ale będzie to ostatni dzień rejsu. Oczywiście wiem, w jakiej fazie będzie księżyc w poszczególne dni a nawet jakie będzie nasłonecznienie?
A jeśli zasmakujesz w astronomii to pewnie zaciekawią Cię najbliższe zaćmienia słońca itd.
Ale wracajmy do naszego tematu. Czyli żeglujemy po oceanie. Ależ tak! Ortodroma. Szkoda, ze to nie żeglarz pisał program. Ale nie! Jest! Uznał to za ważny temat i obliczanie jej jest trywialne. Wystarczy wybrać punkt startu i końca rejsu.
A właśnie! Tu zaczynamy być ciekawi i rozpoczynamy zabawę. Jak poleci samolot z Warszawy do Los Angeles? Najkrótsza trasa to ponad Islandią, potem Grenlandia, Kanada. Wiedzieliście o tym?
A Londyn - Nowa Zelandia? Przez ... Norwegię, Szwecję, ponad Rosją i w końcu Japonią.
Oczywiście są mini-mapy nieba, wizualizacje, animacje ruchu dobowego i co tam chcecie.
A może chcecie zrobić zdjęcie? Ileż razy to słyszę: słońce źle pada. Gdyby padało z tamtego kierunku ...
Zaraz, zaraz. Teraz załogantowi możesz powiedzieć: życzy Pan sobie azymut 147? Proszę bardzo. Sekundkę. Będzie np. o 1047.
Ale wracajmy do astronawigacji.
Powiesz: nie chce być małpą i wpisywać cyferki. Chcę to liczyć tak jak kpt. Zbierajewski. No to znów. Nic bardziej prostego. Możesz wydrukować almanach na dowolny dzień z danymi dotyczącymi słońca, księżyca, 4 planet i jeszcze 57-ma gwiazdami nawigacyjnymi.
A teraz pytanie, które macie pewnie od pewnego czasu. Po kiego wpisywałem temperaturę i ciśnienie? Jakie to ma znaczenie dla astronawigacji? I tu widać walory edukacyjne tego programu. Przestaw sobie człecze 10 stopni na 11 lub 20 czy 53. Zobacz różnicę w parametrach i innych paralaksach. Zrób to samo dla ciśnienia. Zobacz, czy różnica jest istotna. Zapytaj mail'em autora a pewnie odpowie Ci skrótowo, bo to pasjonat astronomii, skąd to się bierze. A może kupisz książkę lub poszperasz w necie. Ten program może być naprawdę pasjonujący i inspirujący do dalszych poszukiwań.
Znajdziesz go na allegro.pl (hasło: AlmSun) za 39 PLN. Myślę, że za trud autora należy się taka skromna wpłata. Nawet więc gdyby było to technicznie możliwe to i tak nie dałbym Wam do kopiowania tego programu.
I jeszcze coś. Jest tu wielu informatyków. Lubicie pisać dokumentacje? A lubicie czytać dokumentacje innych informatyków? Brrr!
Tu dokumentacja jest dziełem sztuki. Czyta się jak dobry kryminał. Tzn. chcesz znać już mordercę ale z drugiej strony żałujesz, że książka zbliża się ku końcowi, bo jest fajnie napisana. Tu będziesz czuł to samo. Zachęcam do przeczytania, nawet jeśli nie zamierzasz kupić. Lektura jest warta przejrzenia.
http://tgv.neostrada.pl/astro/
Jak widzicie nie mogę spać po nocy i zaraz zacznę chyba kombinować jak z małego pokoju złapać Jowisza?
pzdr,
Andrzej Kurowski
http://strony.aster.pl/spelnij_marzenia/
|
